قطره سرماخوردگی کودکان؛ از کاربرد تا نحوه مصرف

تاریخچه قطره سرماخوردگی کودکان به اوایل قرن بیستم باز می گردد، زمانی که اولین داروهای سرماخوردگی بدون نسخه برای کودکان در دسترس قرار گرفت. این درمان‌های اولیه سرماخوردگی معمولاً مایعات یا شربت‌هایی بودند که برای تسکین علائم سرماخوردگی مانند آبریزش بینی، سرفه و گلودرد طراحی شده بودند.

با پیشرفت پزشکی و فارماکولوژی در طول سال ها، فرمولاسیون قطره های سرماخوردگی کودکان نیز پیشرفت کرد. در اواسط قرن بیستم، داروهای ضد احتقان به بسیاری از داروهای سرماخوردگی کودکان اضافه شد که باعث تسکین احتقان بینی می شود. اواخر قرن بیستم شاهد معرفی شربت های سرفه با خلط آور بودیم که به شل شدن مخاط و رفع احتقان قفسه سینه کمک می کرد.

امروزه انواع مختلفی از قطره های سرماخوردگی کودکان از جمله مایعات، آدامس ها و قرص های قابل حل وجود دارد که هر کدام برای درمان علائم خاص مرتبط با سرماخوردگی فرموله شده اند. در این مقاله به سراغ قطره سرماخوردگی می رویم؛ پس همراه ما باشید!

قطره سرماخوردگی کودکان برای چیست؟

قطره سرماخوردگی کودکان معمولاً برای تسکین علائم مرتبط با سرماخوردگی مانند احتقان بینی، سرفه و گلودرد استفاده می شود. این قطره ها معمولا حاوی داروهای ضد احتقان و یا سرکوب کننده های سرفه هستند تا به تسکین این علائم کمک کنند. آنها برای کودکان فرموله شده اند، بنابراین دوز کمتر است و مواد تشکیل دهنده برای کودکان ایمن انتخاب می شوند. این مهم است که همیشه دستورالعمل های دوز روی برچسب محصول را دنبال کنید و هرگز به کودک دارویی که به طور خاص برای گروه سنی آنها فرموله نشده است، ندهید. 

"به عنوان یک والدین، هیچ چیز نگران‌کننده‌تر از این نیست که ببینیم فرزندتان از سرماخوردگی رنج می‌برد. آبریزش بینی، سرفه و عطسه می‌تواند خواب راحت را برای او دشوار کند و باعث شود که او احساس تحریک‌پذیری و خستگی کند. خوشبختانه، وجود دارد. چندین راه حل موجود است که می تواند به کاهش علائم و ایجاد احساس بهتر در آنها کمک کند. یکی از این راه حل ها شربت سرماخوردگی کودکان است. این داروی بدون نسخه مخصوصاً برای تسکین علائم سرماخوردگی مانند گرفتگی بینی، گلودرد و سرفه. به سادگی دوز صحیح را طبق دستور اندازه گیری کنید و از کودکتان بخواهید آن را با یک لیوان آب بخورد. در عرض چند ساعت، باید متوجه بهبود علائم آن شوید و به او اجازه استراحت و احساس راحتی بیشتری می دهید. بنابراین، اگر فرزند شما با سرماخوردگی دست و پنجه نرم می کند، برای تسکین سریع و مؤثر، به شربت سرماخوردگی کودکان دست یابید."

موارد مصرف قطره سرماخوردگی کودکان

قطره سرماخوردگی کودکان نوعی داروی بدون نسخه (OTC) است که برای تسکین علائم سرماخوردگی در کودکان استفاده می شود. در اینجا برخی از موارد استفاده رایج از قطره سرماخوردگی کودکان آورده شده است:

• احتقان بینی: قطره سرماخوردگی کودکان می تواند با کاهش تورم رگ های خونی در مجرای بینی به رفع گرفتگی بینی کمک کند.


• آبریزش بینی: ضد احتقان ها و شربت آنتی هیستامین در این قطره ها می توانند به خشک شدن آبریزش بینی ناشی از سرماخوردگی و آلرژی کمک کنند.


• گلودرد: برخی از قطره های سرماخوردگی کودکان حاوی مسکن هایی مانند استامینوفن کودکان یا ایبوپروفن هستند که می توانند به تسکین گلودرد کمک کنند.


• عطسه: آنتی هیستامین های موجود در قطره سرماخوردگی کودکان می تواند به تسکین عطسه کمک کند.


• سرفه: برخی از قطره های سرماخوردگی کودکان حاوی داروهای سرکوب کننده سرفه هستند که می توانند به تسکین سرفه کودکان کمک کنند.

مکانیسم اثر قطره سرماخوردگی کودکان

قطره سرماخوردگی کودکان معمولا حاوی داروهای ضداحتقان و یا آنتی هیستامین است. این مواد فعال با کاهش احتقان بینی، آبریزش بینی و عطسه که از علائم رایج سرماخوردگی هستند، عمل می کنند.

داروهای ضد احتقان با تنگ کردن رگ های خونی در مجرای بینی، کاهش تورم و احتقان عمل می کنند. این به پاکسازی راه های هوایی و بهبود تنفس کمک می کند. داروهای ضد احتقان معمولی که در قطره سرماخوردگی کودکان استفاده می شود عبارتند از:

•  سودوافدرین 


•  فنیل افرین

از طرف دیگر آنتی هیستامین ها با مسدود کردن اثرات هیستامین، ماده شیمیایی که بدن در پاسخ به یک آلرژن آزاد می کند، عمل می کنند. هنگامی که هیستامین مسدود می شود، می تواند به کاهش علائمی مانند آبریزش بینی، عطسه و خارش کمک کند. آنتی هیستامین های رایج مورد استفاده در قطره سرماخوردگی کودکان شامل دیفن هیدرامین و کلرفنیرامین است.

توجه به این نکته ضروری است که همه قطره های سرد حاوی مواد یکسانی نیستند و مکانیسم اثرگذاری خاص بسته به مواد فعال و فرمولاسیون محصول می تواند متفاوت باشد. 

مقدار و نحوه مصرف قطره سرماخوردگی کودکان

مقدار و روش مصرف قطره سرماخوردگی کودکان به سن، وزن و محصول خاصی که استفاده می شود بستگی دارد. قبل از تجویز قطره سرماخوردگی به کودک، مهم است که دستورالعمل های روی برچسب محصول را به دقت بخوانید و در صورت داشتن هر گونه نگرانی یا سوال با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.

به طور کلی، دستورالعمل های زیر برای دادن قطره سرماخوردگی به کودکان است:

• نوزادان زیر 2 سال: قبل از دادن قطره سرماخوردگی به نوزادان با پزشک اطفال مشورت کنید.


• کودکان 2 سال و بالاتر: دوز توصیه شده معمولاً بر اساس وزن کودک است. دستورالعمل‌های روی برچسب محصول باید تعداد قطره‌هایی را که باید بر اساس وزن کودک مصرف شود مشخص کند. قطره ها را می توان مستقیماً در دهان کودک ریخت یا با مقدار کمی مایع مانند آب یا آب میوه مخلوط کرد.

مهم است که هرگز از دوز توصیه شده تجاوز نکنید و از دادن قطره های سرد بیشتر از آنچه در برچسب توصیه شده است خودداری کنید. اگر در مورد دادن قطره سرماخوردگی به کودک خود نگرانی دارید، با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.

تداخلات دارویی قطره سرماخوردگی کودکان

تداخلات دارویی خاص قطره سرماخوردگی کودکان می تواند بسته به محصول خاصی که استفاده می شود متفاوت باشد. مهم است که همیشه برچسب را چک کنید یا با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی یا داروساز مشورت کنید قبل از تجویز داروهای بدون نسخه (OTC) به کودک، به خصوص اگر آنها داروهای دیگری مصرف می کنند.

برخی از ترکیبات رایج در قطره سرماخوردگی کودکان، مانند ضداحتقان ها و آنتی هیستامین ها، می توانند با سایر داروها تداخل داشته باشند، از جمله:

• داروهای محرک، مانند داروهای اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD)


• داروهای ضد افسردگی


• آرام بخش یا خواب آور


• داروهای قلب یا فشار خون

علاوه بر این، برخی از قطره های سرماخوردگی ممکن است حاوی استامینوفن باشند که می تواند با داروهای دیگری که حاوی استامینوفن کودکان نیز هستند تداخل داشته باشد و خطر مصرف بیش از حد را افزایش دهد. در برخی موارد، قطره سرماخوردگی ممکن است حاوی الکل نیز باشد که می‌تواند با برخی داروها تداخل داشته باشد و باید در کودکان با احتیاط مصرف شود.

عوارض قطره سرماخوردگی کودکان

برخی از عوارض احتمالی در ارتباط با استفاده از قطره های سرماخوردگی در کودکان وجود دارد که عبارتند از:

• واکنش های آلرژیک: برخی از کودکان ممکن است به مواد فعال موجود در قطره های سرماخوردگی مانند داروهای ضداحتقان حساسیت داشته باشند که می تواند علائمی مانند خارش، کهیر و مشکل در تنفس را ایجاد کند.


• استفاده بیش از حد: استفاده بیش از حد از قطره های سرماخوردگی می تواند منجر به وضعیتی به نام احتقان برگشتی شود که در آن مجاری بینی برای باز ماندن به دارو وابسته می شوند. این می تواند منجر به چرخه استفاده مداوم شود و علائم را بدتر کند.


• تداخل با سایر داروها: قطره های سرماخوردگی می توانند با سایر داروهایی که کودک ممکن است مصرف کند، مانند داروهای فشار خون یا داروهای ضد انعقاد، تداخل داشته باشد.


• عوارض جانبی: برخی از عوارض جانبی مرتبط با قطره های سرماخوردگی عبارتند از خواب آلودگی، افزایش ضربان قلب و سردرد.

موارد منع مصرف قطره سرماخوردگی کودکان

چندین مورد منع مصرف برای استفاده از قطره سرماخوردگی در کودکان وجود دارد، از جمله:

• سن: قطره سرماخوردگی برای کودکان زیر 2 سال توصیه نمی شود، مگر اینکه به طور خاص توسط پزشک تجویز شده باشد.


• واکنش های آلرژیک: کودکانی که سابقه حساسیت به هر یک از مواد موجود در قطره سرماخوردگی دارند، نباید از آن استفاده کنند.


• آسم: کودکان مبتلا به آسم نباید از قطره های ضداحتقان سرد استفاده کنند زیرا ممکن است باعث حمله آسم شوند.


• بیماری‌های قلبی: کودکان مبتلا به بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا یا سابقه سکته مغزی نباید از قطره‌های ضداحتقان سرد استفاده کنند زیرا می‌توانند باعث مشکلات قلبی عروقی شوند.


• شرایط پزشکی: کودکان مبتلا به بیماری‌هایی مانند گلوکوم، بیماری‌های کبدی نباید بدون مشورت با پزشک از قطره‌های ضداحتقان استفاده کنند.

سخن پایانی

در پایان، درک نحوه استفاده و دوز صحیح قطره سرماخوردگی کودکان برای والدین مهم است. داروهای سرماخوردگی بدون نسخه می توانند در تسکین علائم موثر باشند، اما باید با احتیاط مصرف شوند، زیرا می توانند عوارض جانبی بالقوه داشته باشند و با سایر داروها تداخل داشته باشند. همیشه بهتر است قبل از دادن هر گونه داروی بدون نسخه به کودک با یک متخصص اطفال مشورت کنید تا مطمئن شوید که این دارو برای نیازهای خاص او بی خطر و مناسب است.